Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής: Θέλουμε η Ελλάδα να απορροφήσει και το τελευταίο ευρωπαϊκό κονδύλι

Εταιρικός τραπεζικός λογαριασμός στο εξωτερικό
15 Ιουλίου, 2015
Λογαριασμοί χωρίς capital controls
17 Ιουλίου, 2015
Δείτε τα όλα

Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής: Θέλουμε η Ελλάδα να απορροφήσει και το τελευταίο ευρωπαϊκό κονδύλι

15/7/2015

Το ποσοστό απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ και πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την βέλτιστη αξιοποίηση και των υπόλοιπων κονδυλίων της περιόδου 2007-2013 πριν από το τέλος του έτους, σε μια αποκλειστική συνέντευξη στην EurActiv.gr η Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, Κορίνα Κρέτσου.

Η συνέντευξη στο Σαράντη Μιχαλόπουλο.

Ποια είναι η γνώμη σας για το σχέδιο Γιούνκερ; Κάποιοι υποστηρίζουν ότι παίρνει χρήματα από τα διαρθρωτικά ταμεία και τα προσφέρει στις πιο ανεπτυγμένες περιφέρειες που είναι πιο έτοιμες να τα απορροφήσουν. Συμμερίζεστε αυτές τις ανησυχίες;

“Η υπ ‘αριθμόν ένα προτεραιότητα της Επιτροπής Γιούνκερ είναι να επαναφέρουμε την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρώπη, και το Σχέδιο Επενδύσεων για την Ευρώπη είναι ο τρόπος για να φθάσουμε εκεί. Αποτελεί μια πολύτιμη ευκαιρία που ωφελεί άμεσα τους Ευρωπαίους πολίτες και τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η πολιτική συνοχής και το Σχέδιο Επενδύσεων για την Ευρώπη έχουν κοινό στόχο να δημιουργήσουν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε καίριους στρατηγικούς τομείς, όπως η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η ενεργειακή απόδοση, οι ψηφιακές υποδομές και η έρευνα και τεχνολογία. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI), που βρίσκεται στο επίκεντρο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη, τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Επενδύσεων (ESIF) έχουν διαφορετικούς σκοπούς και υλοποιούνται με διάφορα χρηματοδοτικά μέσα. Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία και Επενδυτικά Ταμεία θα συνεχίσουν να επενδύουν σε όλες τις περιφέρειες της Ευρώπης με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ τους και την ανάπτυξη των μοναδικών στρατηγικών πλεονεκτημάτων της καθεμιάς.”

Είστε ικανοποιημένη με την απορρόφηση των διαρθρωτικών κονδυλίων στην Ελλάδα; Η απόφασή σας να δημιουργηθεί μια task force σημαίνει ότι οι ελληνικές αρχές δεν αποδίδουν όπως αναμενόταν;

“Το ποσοστό απορρόφησης για την Ελλάδα βρίσκεται πολύ πιο πάνω από μέσο όρο της ΕΕ. Είναι στο 90%, ενώ ο μέσος όρος για τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι περίπου 82%. Η Ελλάδα είναι, ως εκ τούτου στις 10 πρώτες χώρες όσον αφορά στην εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013. Παρ ‘όλα αυτά, θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να γίνει η βέλτιστη δυνατή απορρόφηση των κονδυλίων που απομένουν πριν από το τέλος του έτους. Ο Δεκέμβριος του 2015 σηματοδοτεί το τέλος της περιόδου επιλεξιμότητας των δαπανών των προγραμμάτων της περιόδου 2007-13. Ως εκ τούτου, η πρόκληση για την Ελλάδα είναι τώρα να ολοκληρώσει όσο το δυνατόν περισσότερα έργα μέχρι εκείνη τη στιγμή, αποφεύγοντας να επιβαρύνει τον εθνικό προϋπολογισμό μετά το τέλος του τρέχοντος έτους. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής εργάζονται πολύ στενά με τις ελληνικές αρχές για την υποστήριξή τους. Για το σκοπό αυτό αποφασίσαμε στις 21 Μαΐου 2015, να συσταθεί μια κοινή ομάδα εργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ελληνικής κυβέρνησης προκειμένου να αξιοποιηθούν στο έπακρο τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής. Η Μικτή Ομάδα Εργασίας θα βοηθήσει την Ελλάδα να εκμεταλλευτεί στο βέλτιστο βαθμό επενδύσεις της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2007-2013. Η ομάδα θα αναλύσει τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την υλοποίηση, τον εντοπισμό προσαρμοσμένων λύσεων και να εξάγει πολύτιμα διδάγματα για την προγραμματική περίοδο 2014-2020.”

Πώς αντιλαμβάνεσθε τη διακρατική συνεργασία στα επόμενα 5 χρόνια; Σε ποιες περιφέρειες προτίθεστε να εστιάσετε;

“Τα 16 προγράμματα Interreg Διακρατικής Συνεργασίας ακολουθούν την προσέγγιση θεματικού στόχου που εισήγαγε η μεταρρύθμιση της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2014-2020. Ως εκ τούτου, τα προγράμματα αυτά θα επικεντρωθούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στην προώθηση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην υποστήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Θα επικεντρωθούν επίσης στην ανάπτυξη υποδομών βιώσιμων μεταφορών και, τέλος, στη διασφάλιση της ορθής και αποτελεσματικής διοικητικής και θεσμικής ικανότητας. Το τελευταίο περιλαμβάνει επίσης υποστήριξη για τη διαχείριση των σχετικών μακρο-περιφερειακών στρατηγικών.”

Η νέα προγραμματική περίοδος δίνει έμφαση στις συνέργειες δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. Είναι δυνατόν, όμως, να πείσει κανείς έναν επενδυτή να βάλει τα χρήματά του στην Ελλάδα σε περιόδους κρίσης και αβεβαιότητας;

“Σε μια εποχή περιορισμένων δημόσιων πόρων, είναι φυσιολογικό να αναζητά κανείς συνέργειες με ιδιωτική χρηματοδότηση. Αυτό είναι, επίσης, ο στόχος του νέου σχεδίου επενδύσεων για την Ευρώπη. (σ.σ. Σχέδιο Γιούνκερ). Για την Ελλάδα, καθώς οι συνθήκες της αγοράς είναι πιθανό να παραμείνουν δύσκολες στο άμεσο μέλλον και ως εκ τούτου, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ιδίως για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, να παραμείνει δύσκολη, η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητές μας. Θα θέλαμε να προωθήσουμε περαιτέρω τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις και εταιρείες στο αρχικό τους στάδιο, καθώς αυτοί είναι οι οδηγοί για την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα και συμβάλουν στη δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης και υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας. Η τόνωση της επιχειρηματικότητας πρέπει να αποτελέσει στρατηγική προτεραιότητα για τη χώρα. Μαζί με την προώθηση της καινοτομίας και την καταπολέμηση της ανεργίας – ιδίως της ανεργίας των νέων – αποτελούν τους βασικούς μοχλούς για μια επιτυχημένη στρατηγική για την ανοικοδόμηση της ελληνικής οικονομίας και μετασχηματισμού του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Θέλω να υπογραμμίσω το τεράστιο δυναμικό της χρήσης των χρηματοοικονομικών μέσων σε επενδύσεις της πολιτικής συνοχής. Αυτά τα μέσα, όπως δάνεια, κεφάλαια και εγγυήσεις, έχουν αποδείξει ότι είναι σε θέση να στηρίξουν επί της ουσίας την πραγματική οικονομία και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σημαντικές επιπλέον επενδύσεις τα επόμενα χρόνια. Ο στόχος είναι να χρησιμοποιηθούν τα διπλάσια [κονδύλια] από την περίοδο 2007-2013, και εμείς είμαστε εδώ για να υποστηρίξουμε τις Διαχειριστικές Αρχές να αδράξουν αυτή την ευκαιρία. Η αξιοποίησή τους είναι επίσης ένας τρόπος να εξασφαλιστούν ανακυκλούμενα κεφάλαια, τα οποία τελικά αναμένεται να παραμείνουν στο πρόγραμμα για μελλοντική χρήση και να βοηθήσουν στην πολυπόθητη στήριξη και χρηματοδότηση μέσω του ιδιωτικού τομέα.”

4 από 13 περιφέρειες στην Ελλάδα είναι νησιωτικές, και 3 ακόμη έχουν νησιά στην επικράτειά τους. Θεωρείτε ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο ειδικής μεταχείρισης για τις εν λόγω περιφέρειες; (εξαιρέσεις από τον κανονισμό, επιπλέον χρηματοδότηση κλπ)

“Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την περίοδο 2014-2020, η Επιτροπή συμμετείχε ενεργά στην διαδικασία έγκρισης της Εδαφικής Ατζέντας 2020, στην προπαρασκευαστική δράση RURBAN που ξεκίνησε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και στη μελέτη Σχετικότητα και Αποτελεσματικότητα του ΕΤΠΑ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και του Ταμείου Συνοχής στη στήριξη των περιφερειών με ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά – νησιά, ορεινές και αραιοκατοικημένες περιοχές, οι οποίες έχουν επηρεάσει το υφιστάμενο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής. Συνεπώς, η εστίαση στις εδαφικές ιδιαιτερότητες στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής έχει ενισχυθεί σημαντικά για την περίοδο 2014-2020. Το κανονιστικό πλαίσιο για την πολιτική συνοχής και το κοινό στρατηγικό πλαίσιο συγκεκριμένα, απαιτεί από τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι η προσέγγιση του προγραμματισμού αντικατοπτρίζει τις βασικές εδαφικές προκλήσεις. Θέλω, επίσης, να υπογραμμίσω ότι το ποσοστό συγχρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Επενδύσεων για έναν άξονα προτεραιότητας μπορεί να προσαρμοστεί ώστε να ληφθούν υπόψη περιοχές με σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα, όπου υπάγονται και τα νησιά. Κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, η Συμφωνία Ελληνικής Εταιρικής Σχέσης θεσπίζει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τα νησιά, με έμφαση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, την προστασία του περιβάλλοντος και την άμβλυνση των επιπτώσεων της μεγάλης απόστασης. Ο κύριος στόχος είναι να καταστήσουν αυτά τα νησιά ιδανικά μέρη για να ζήσεις και να εργαστείς. Οι περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων και Κρήτης θα έχουν τα δικά τους Επιχειρησιακά Προγράμματα που στοχεύουν στην άρση των συνεπειών του νησιωτικού χαρακτήρα. Η κύρια πρόκληση είναι να εξασφαλιστεί η συνδεσιμότητα και η προσβασιμότητα. Οι περιφέρειες πρέπει να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση του διαθέσιμου προϋπολογισμού και να επιλέξουν τα πιο κατάλληλα έργα για την ενίσχυση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και να εξασφαλίσουν μια βιώσιμη χρήση των πόρων. Θα παρακολουθήσουμε στενά την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων και των αποτελεσμάτων τους. Ωστόσο, την κύρια ευθύνη για την εφαρμογή τους φέρουν οι περιφερειακές αρχές και αυτό χρειάζεται μια προσεκτική προετοιμασία. Επενδύσεις, και ειδικότερα σε υποδομές, χωρίς ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία για την ανάπτυξη των νησιών, όπως επιπλέον λιμάνια, θα πρέπει να αποφευχθούν. Επιπλέον, ενθαρρύνω σθεναρά περαιτέρω συνέργιες μεταξύ των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Επενδύσεων με άλλες πολιτικές της ΕΕ, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτές τις συγκεκριμένες προκλήσεις με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.”

Ποια είναι τα σχέδια της Κομισιόν για την Μακρο-περιφερειακή Στρατηγική της Αδριατικής και Ιονίου πελάγους; Σκοπεύετε να ακολουθήσετε παρόμοια πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο;

“Η Μακρο-περιφερειακή Στρατηγική της Αδριατικής και Ιονίου πελάγους είναι ο σύνδεσμος της Ελλάδας με τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ιταλία. Θα πρέπει να υποστηριχθεί σε πολιτικό επίπεδο με όλα τα μέσα. Δουλεύοντας μαζί, μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα από ό, τι κάθε περιφέρεια ή χώρα από μόνη της. Οι χώρες που συμμετέχουν είναι οι διαχειριστές των μακρο-περιφερειακών στρατηγικών. Εμείς, στην Επιτροπή, διευκολύνουμε τον συντονισμό της στρατηγικής όπου η εμπλοκή μας φέρνει μια σαφή προστιθέμενη αξία. Σήμερα τα ενδιαφερόμενα μέρη της EUSAIR έχουν επικεντρωθεί στο να καταστήσουν την στρατηγική λειτουργική οριστικοποιώντας τον μηχανισμό διακυβέρνησης σε πολιτικό επίπεδο, με το διοικητικό συμβούλιο, και σε επιχειρησιακό επίπεδο με τις Ομάδες Θεματικής Καθοδήγησης. Ο μηχανισμός θα πρέπει να είναι σε πλήρη λειτουργία μέχρι το τέλος του 2015 και θα πρέπει να αρχίσουν να προσδιορίζονται οι συγκεκριμένες δράσεις, έργα και πηγές χρηματοδότησής τους. Είμαστε τώρα στη διαδικασία έγκρισης της τέταρτης μακρο-περιφερειακής στρατηγικής για τις περιοχές των Άλπεων. Σε αυτό το στάδιο, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για την ανάπτυξη μιας παρόμοιας πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο. Αρχικά, θα επικεντρωθούμε στην εξασφάλιση της επιτυχίας των υφιστάμενων μακρο-περιφερειακών στρατηγικών.”

Φαίνεται ότι υπάρχει μια καθυστέρηση στην έναρξη της νέας προγραμματικής περιόδου, τόσο σε εθνικό επίπεδο (Ελλάδα) όσο και σε επίπεδο ΕΕ (προγράμματα INTERREG). Νομίζετε ότι αυτό οφείλεται στην εθνική δημόσια διοίκηση; Μήπως η Κομισιόν πρέπει να επιταχύνει τις διαδικασίες της;

“Το 2014 ήταν μια χρονιά σκληρών προπαρασκευαστικών εργασιών και επιτυχίας. Εγκρίθηκαν το σύμφωνο εταιρικής σχέσης και 18 προγράμματα της πολιτικής συνοχής. € 15 δις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο είναι έτοιμα να επενδυθούν για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και τη βελτίωση της ποιότητας της καθημερινής ζωής των πολιτών. Τώρα, η πρώτη προτεραιότητα είναι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να παραδώσουμε αποτελέσματα. Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην υιοθέτηση των νομικών πράξεων που εξασφαλίζουν την ομαλή μετάβαση από τη μία περίοδο προγραμματισμού στην άλλη. Πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για να ολοκληρωθεί αυτό το εγχείρημα. Για το σκοπό αυτό, η πρώτη συνεδρίαση των επιτροπών παρακολούθησης του κάθε προγράμματος αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο, προκειμένου να εγκρίνει τα κριτήρια εξειδίκευση και επιλογής των παρεμβάσεων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην εκπλήρωση των εκ των προτέρων όρων που θα εξασφαλίζουν την ταχεία έναρξη των αντίστοιχων επενδυτικών προτεραιοτήτων. Επιπλέον, θα πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την περαιτέρω απλούστευση του διοικητικού και του νομικού πλαισίου που διέπει τις κύριες κατηγορίες των έργων. Η απλούστευση έχει ως στόχο να αποφευχθούν τα μέτρα αυτά που δημιουργούν πρόσθετο και αδικαιολόγητο κόστος και καθυστερήσεις, χωρίς να υποβαθμιστεί όμως η ποιότητα και η ασφάλεια των έργων. Δεν υπάρχει καμία καθυστέρηση στα προγράμματα INTERREG ή στην πράξη για τα προγράμματα Προενταξιακής Βοήθειας-Διασυνοριακής Συνεργασίας (IPA-CBC) που διαχειρίζεται η Ελλάδα. Η διαδικασία προγραμματισμού του νέου Διακρατικού Προγράμματος Βαλκανίων-Μεσογείου – που αποφασίστηκε στο τέλος του 2013 – είναι σε προχωρημένο στάδιο και δεν υπάρχει καμία καθυστέρηση της διαχειριστικής αρχής ούτε από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ίδιο ισχύει και για το πρόγραμμα Προενταξιακής Βοήθειας-Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας-πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και το αντίστοιχο μεταξύ Ελλάδας-Αλβανίας. Και τα δύο προγράμματα υποβλήθηκαν εγκαίρως στην Επιτροπή, και η έγκρισή τους αναμένεται το καλοκαίρι του 2015.”

Σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι η Επίτροπος έχει προτείνει την πρόωρη εκταμίευση του εναπομείναντος 5% των εκκρεμών πληρωμών της ΕΕ που κανονικά διατηρούνται μέχρι το κλείσιμο των προγραμμάτων και την εφαρμογή ενός ποσοστού συγχρηματοδότησης 100% για την περίοδο 2007-2013, αποκλειστικά για την Ελλάδα. Αυτό θα μεταφραστεί σε άμεση πρόσθετη ρευστότητα ύψους περίπου € 500 εκατομμύρια και εξοικονόμηση για τον ελληνικό προϋπολογισμό ύψους € 2δις ευρώ. Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης να αυξήσει το ποσοστό της αρχικής προχρηματοδότησης για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020 στην Ελλάδα κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες και θα διατεθούν στην Ελλάδα 1 δις ευρώ, 500εκ φέτος και άλλα 500εκ το επόμενο, αποδεχόμενη το ελληνικό αίτημα για εμπροσθοβαρή εκταμίευση πόρων του νέου ΕΣΠΑ από την Ελλάδα.