[:el]21/04/2017

Όταν ξεκίνησε το προηγούμενο ΕΣΠΑ, στην αρχή της κρίσης, η Ελλάδα υπολόγιζε ότι θα διέθετε κάθε χρόνο 8,6 δισ. ευρώ στην αγορά (σε επιχειρήσεις, ιδιώτες, έργα κ.λπ.). Το ποσό μειώθηκε στα 6,1 δισ. ευρώ με βάση νεότερους υπολογισμούς του 2013, ενώ πέρυσι η τελική μελέτη, που έγινε από την Κομισιόν με στοιχεία που έδωσαν οι ελληνικές Αρχές, έδειξε ότι στην αγορά “έπεσαν” μόλις 5,6 δισ. ευρώ τον χρόνο.

Με άλλα λόγια, οι επενδύσεις που στηρίχθηκαν στα κονδύλια των “διαρθρωτικών ταμείων”, όπως λέγονται οι σηματοδοτήσεις της ΕΕ μαζί με το “κρατικό χρήμα” που συνοδεύθηκαν, ήταν χαμηλότερες κατά 35% ή κατά 3 δισ. ευρώ τον χρόνο. Πρόκειται για τη χειρότερη με διαφορά επίδοση ανά την Ε.Ε. Καταδεικνύει την επίπτωση της κρίσης και των Μνημονίων, αλλά και το… μέλλον.

Η μείωση της δαπάνης σχετίζεται με την κρίση και τις συνεχείς περικοπές δαπανών. Μάλιστα, ενώ η Επιτροπή θα μπορούσε να επιβάλει κυρώσεις, δεν θα το πράξει λόγω των Μνημονίων, αλλά δεν προβλέπεται και να αυξηθούν οι κρατικοί πόροι τα επόμενα χρόνια…

Η μελέτη

Η μελέτη για την “Εκ των υστέρων επαλήθευση της προσθετικότητας του ΕΣΠΑ που μόλις τελείωσε (2017-2013)” –με πανηγυρισμούς από κυβερνητικής πλευράς για πρωτιά στην απορρόφηση– δείχνει βάσει των υποχρεώσεων που υπάρχουν στην πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αν τα κονδύλια της Ε.Ε. συμπληρώνουν αλλά δεν αντικαθιστούν τις ισοδύναμες δημόσιες δαπάνες ενός κράτους-μέλους. Δηλαδή ότι υπάρχει επιπλέον δαπάνη.

Θα πρέπει η μέση δαπάνη ενός κράτους να είναι τουλάχιστον ίση με το επίπεδο που καθορίστηκε στην αρχή της περιόδου, ή με το επίπεδο που αναθεωρήθηκε στην ενδιάμεση επαλήθευση (το 2011 και το 2012 στην περίπτωση του ΕΣΠΑ).

Όπως δείχνουν τα στοιχεία, κανένα κράτος δεν είχε τόσο μεγάλες “απώλειες” όσο η Ελλάδα καθώς λόγω των συνεχών “πακέτων” μέτρων, που είχαν ως το πρώτο (και μεγαλύτερο) θύμα τις επενδύσεις (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων), η κρατική δαπάνη κοβόταν και ειδικές αποφάσεις επέτρεπαν τη μεγαλύτερη συνδρομή της Ε.Ε. στα έργα του ΕΣΠΑ. Έτσι τα λεφτά που έφτασαν στην οικονομία και στις επενδύσεις ήταν πολύ λιγότερα. Από την άλλη πλευρά τα κονδύλια του ΕΣΠΑ ήταν και η μόνη σχεδόν δυνατότητα για χρηματοδοτήσεις…

Τι λέει για την Ελλάδα

“Η μη συμμόρφωση της Ελλάδας με την προσθετικότητα οφείλεται στην ισχυρή και απροσδόκητη επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης, με το πραγματικό ΑΕΠ να μειώνεται κατά περισσότερο από 25% μεταξύ 2007 και 2013 και όχι σε ηθελημένες αποφάσεις οικονομικής πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων”, επισημαίνεται στην έκθεση.

Περιγράφει τα τρία Μνημόνια, “τα οποία, προκειμένου να αποκαταστήσουν τη συνολική οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα που αφορούν τη μείωση των δημόσιων επενδύσεων, τα οποία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ικανότητα της χώρας να συμμορφωθεί με την προσθετικότητα”. Και κρίνει ότι, στην περίπτωση της χώρας μας, “η επιβολή δημοσιονομικής διόρθωσης δεν είναι κατάλληλη”. Σημειώνεται ότι το νομικό πλαίσιο ανά την Ε.Ε. προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να πραγματοποιήσει δημοσιονομική διόρθωση στην περίπτωση μη συμμόρφωσης με την προσθετικότητα ακυρώνοντας το σύνολο ή μέρος της συνεισφοράς των διαρθρωτικών ταμείων προς το εν λόγω κράτος-μέλος.

Η ελληνική εξαίρεση

Πάντως, όλα τα κράτη-μέλη [σ.σ.: και τα υπόλοιπα PI(G)S] συμμορφώθηκαν με την προσθετικότητα. Όλα εκτός από την Ελλάδα. Συνολικά, ανά την Ε.Ε., το επίπεδο των διαρθρωτικών δαπανών την περίοδο 2007-2013 ήταν κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ χαμηλότερο από το επίπεδο που είχε καθοριστεί εκ των προτέρων (95,6 δισ. ευρώ) και κατά 13 δισ. ευρώ υψηλότερο από το συνολικό επίπεδο που καθορίστηκε στο μέσο της περιόδου (81,4 δισ. ευρώ).

Πώς η “μνημονιακή” Ισπανία αύξησε τη χρηματοδότηση

Η Ελλάδα είναι πρώτη σε “απώλεια” δυνητικών χρηματοδοτήσεων, και μάλιστα με διαφορά, αλλά υπάρχουν και άλλοι “χαμένοι”. Όμως υπάρχουν και αυτοί που κέρδισαν επειδή είτε δεν είχαν κρίση είτε πάλεψαν για να στηρίξουν την αγορά στα πακέτα μνημονιακών μέτρων, όπως συνέβη στην Ισπανία.

Σύμφωνα με την έκθεση, η απώλεια είναι πάνω από το 25% στην Ιταλία και μεταξύ 10% και 20% στην Ουγγαρία, τη Λιθουανία και την Πορτογαλία. Αντίθετα, οι πραγματικές διαρθρωτικές δαπάνες για την περίοδο 2007-2013 ήταν σημαντικά υψηλότερες από την αρχική εκτίμηση σε ορισμένα κράτη-μέλη, με ποσά που ανέρχονται σε 97% στη Σλοβακία, 80% στη Μάλτα ή περισσότερο από 50% στην Πολωνία.

Η Ισπανία είναι, επίσης, η κύρια εξαίρεση από τον “κανόνα” των PIGS “λόγω των υψηλών επιπέδων δαπανών έως το 2010, συμπεριλαμβανομένων δύο πακέτων οικονομικής ανάκαμψης που εγκρίθηκαν για την εξουδετέρωση των επιπτώσεων της οικονομικής ύφεσης”, αναφέρει η Επιτροπή.

Επί της ουσίας, επισημαίνεται πως η “απώλεια” είναι πιο μεγάλη. Η Επιτροπή, ύστερα από αίτημα των κρατών, αποφάσισε να μειώσει την αρχική εκτίμηση κατά τουλάχιστον 20% σε πέντε κράτη-μέλη (Ελλάδα, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία και Πορτογαλία) και κατά τουλάχιστον 10% σε άλλα τέσσερα (Τσεχική Δημοκρατία, Γερμανία, Ουγγαρία και Ηνωμένο Βασίλειο).

Πηγή: Capital.gr[:]