[:el]28/06/2017

«Σπριντ και μαραθώνιος» μαζί, ο αγώνας για τη μείωση των προβληματικών δανείων είναι μια σύνθετη διαδικασία που εξαρτάται από σειρά παραμέτρων.

Οι στόχοι του 2017 έχουν ήδη μείνει πίσω και οι τράπεζες θα κινηθούν με γοργότερο βήμα για να τους καλύψουν, ενώ η επόμενη διετία 2018-2019 έχει έναν επίσης φιλόδοξο σχεδιασμό.

Οι βάσεις πάντως για την επιτυχία μπαίνουν φέτος και μετά από ένα ασταθές πρώτο εξάμηνο, οι επόμενοι μήνες θα είναι εξαιρετικά κρίσιμοι.

Όπως επισημαίνουν στη «Ν» τραπεζίτες, θα πρέπει μέχρι το τέλος του έτους να κινητοποιηθούν ταυτόχρονα μια σειρά από παράγοντες που σήμερα είτε δεν υπάρχουν, είτε έχουν λειτουργήσει ανεπαρκώς.

1. 1. Η ικανότητα των τραπεζών να κινηθούν γοργά: Οι αργοί ρυθμοί αντίδρασης στο «κοκκίνισμα» των δανείων αντικαθίστανται με άμεσες κινήσεις, που φθάνουν έως την καταγγελία στις περιπτώσεις καθυστέρησης άνω των 180 ημερών, από τις 360 που ήταν η πρακτική τους έως τώρα.

Ήδη, σε μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά τους επόμενους μήνες πιο γενικευμένα θα χρησιμοποιηθούν νέα εργαλεία: προϊόντα κυρίως μακροπρόθεσμης ρύθμισης, διαγραφές οφειλών όπου δεν υπάρχει δυνατότητα είσπραξης, ειδικά για δάνεια με εξασφάλιση ακινήτου η δυνατότητα να συμφωνηθεί παράδοση του ακινήτου ώστε να αποφευχθεί ο πλειστηριασμός, το λεγόμενο deed in lieu of foreclosure που απομακρύνει την εκπλειστηρίαση και έχει οφέλη και για τον δανειολήπτη και για την τράπεζα. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, ήδη ο επιχειρηματίας αντιμετωπίζεται είτε ως μέρος της λύσης είτε ως μέρος του προβλήματος, και αν δεν συμμετέχει στην πρώτη, τότε απομακρύνεται από την επιχείρηση. Στην περίπτωση μη βιώσιμων σχημάτων, θα ακολουθείται πιο άμεσα ο δρόμος της εκκαθάρισης.

2. 2. Η επιτυχία του εξωδικαστικού συμβιβασμού: Ξεκινά στις 3 Αυγούστου και οι τράπεζες προσδοκούν ότι θα συμβάλει στη διευθέτηση χιλιάδων περιπτώσεων, δίνοντας κατ’ αρχάς τη βάση για μια ειλικρινή συνεννόηση και απεικόνιση της οικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων, δηλαδή των οφειλών προς το τραπεζικό σύστημα, αλλά και προς τρίτους (Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.), προκειμένου να κριθεί η βιωσιμότητα ή μη της επιχείρησης. Η συμφωνία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων θα δώσει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να γίνει βιώσιμη και να πάρει φορολογική ενημερότητα και υπό προϋποθέσεις και πρόσβαση σε νέες χρηματοδοτήσεις.

2. 3. Η ροή πλειστηριασμών σε βάρος των στρατηγικών κακοπληρωτών: Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές -το 20% με 25% των «κόκκινων» δανειοληπτών θα βρεθούν άμεσα στο στόχαστρο και θα αντιμετωπίζονται με μηδενική ανοχή πλέον, όπως λέει η πλευρά των τραπεζών που παραδέχεται ότι τα πρώτα χρόνια της κρίσης, από έναν συνδυασμό κακής εκτίμησης των συνθηκών και έλλειψης του θεσμικού πλαισίου, δεν υπήρξε η κατάλληλη αντιμετώπιση και την ανοχή αυτή εκ- μεταλλεύτηκαν κυρίως επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, με προβληματικά δάνεια που σήμερα ανέρχονται σε 10 με 15 δισ. ευρώ. Πλειστηριασμοί θα γίνουν σε βάρος όσων πελατών αρνούνται τη συνεργασία ή έχουν «εξαφανιστεί», με έμφαση σε ακίνητα αξίας άνω των 400 χιλιάδων ευρώ και εκτιμάται ότι θα κλιμακωθούν από το δεύτερο εξάμηνο, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για περίπου 5.000 και άνω πλειστηριασμούς έως το τέλος του έτους.

2. 4. Η επιτυχής λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης: Η αδειοδότηση των εταιρειών καθυστέρησε και έτσι η πλήρης λειτουργία τους μετατίθεται χρονικά. Οι τράπεζες αναμένουν ότι η ανάθεση της διαχείρισης μπορεί να επιταχύνει την αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων, καθώς έχουν μεγαλύτερη τεχνογνωσία και «ευελιξία» από τις τράπεζες, όπως στο κομμάτι του retail, η Cepal της Alpha Bank και η θυγατρική της Eurobank, και για τις επιχειρήσεις, η Pillarstone, η οποία έχει τη δυνατότητα να βρει κεφάλαια για τη χρηματοδότηση.

2. 5. Η λειτουργία δευτερογενούς αγοράς δανείων και η πραγματοποίηση πωλήσεων: Το εργαλείο των πωλήσεων θα χρησιμοποιηθεί λιγότερο από τις τράπεζες, ακόμη και αν μείνουν πίσω στους στόχους -προτιμώνται σαφώς οι διαγραφές, όπως έγινε στο πρώτο τρίμηνο, αλλά είναι κρίσιμη η λειτουργία μιας κανονικής αγοράς, όπως ισχύει διεθνώς για να διατίθενται πακέτα δανείων συνήθως χωρίς εξασφάλιση και με πλήρη κάλυψη από προβλέψεις.

2. 6. Βελτίωση μακροοικονομικού περιβάλλοντος: Ίσως ο πιο κρίσιμος παράγοντας, αφού όλες οι κινήσεις διαχείρισης πέφτουν στο κενό εάν δεν υπάρχει το κατάλληλο οικονομικό περιβάλλον. Αποδείχθηκε στους πρώτους μήνες του 2017 που ανέστρεψαν μια καλή πορεία αποκλιμάκωσης των καθυστερήσεων και ανέκοψαν την προσπάθεια μείωσης των NPEs. Οι αναδιαρθρώσεις δανείων παραμένουν το βασικό εργαλείο διαχείρισης για τις τράπεζες και υπό συνθήκες ύφεσης δεν μπορούν να λειτουργήσουν, όπως όλο το φάσμα της διαχείρισης: από τις πωλήσεις έως τη χρηματοδότηση των βιώσιμων επιχειρήσεων.

Μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης, οι τράπεζες προσδοκούν βελτίωση των οικονομικών συνθηκών που θα ενισχύσει τις κινήσεις διαχείρισης.

Στο τέλος Μαρτίου, τα NPEs διαμορφώθηκαν στα 103,9 δισ. ευρώ, κατά 1,4 δισ. ευρώ χαμηλότερα από τον στόχο, και τα NPLs στα 75,2 δισ. ευρώ, κατά 500 εκατ. ευρώ υψηλότερα από τον στόχο. Ειδικά στο πρώτο δίμηνο καταγράφηκε ισχυρή ροή νέων NPEs, αλλά επιτεύχθηκε τελικώς μείωση με χρήση του εργαλείου των διαγραφών δανείων, που ανήλθαν σε 1,3 δισ. ευρώ για το πρώτο τρίμηνο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε η ΤτΕ, ο τριμηνιαίος δείκτης αθέτησης (default rate) παρουσίασε περαιτέρω επιβράδυνση, παραμένοντας όμως σε επίπεδα άνω του 2% και είναι υψηλότερος από τον ρυθμό αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (cure rate).

Πηγή: Ναυτεμπορική[:]