11/02/2022

Μπορεί το Ταμείο Ανάκαμψης να ενισχύσει τη συνολική χρηματοδότηση προς την πραγματική οικονομία και να εκτινάξει τις επενδύσεις, ωστόσο, βραχυπρόθεσμα περιορίζει τη δυνατότητα των τραπεζών να χορηγήσουν μεγάλα δάνεια. Κι αυτό, διότι τα επενδυτικά σχέδια που εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι συγχρηματοδοτούμενα. Επομένως, ένα μέρος μόνο αντιστοιχεί σε τραπεζικό δανεισμό και μάλιστα με χαμηλό επιτόκιο λόγω ανταγωνισμού, αλλά και την εναλλακτική των ομολογιακών εκδόσεων.

Έτσι, από την καθαρή πιστωτική επέκταση των 6,5 δισ. ευρώ το 2020 προς τις μεγάλες επιχειρήσεις (με τζίρο άνω των 25-50 εκατ. ευρώ, μεγάλα έργα υποδομών και ναυτιλιακά), το 2022 θα περιοριστεί στα επίπεδα του 2020, δηλαδή γύρω στα 3,5-4 δισ. ευρώ. Αν ένα επενδυτικό σχέδιο 1 δισ. ευρώ ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, τότε περίπου το 50% θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο με επιτόκιο 0,35%, το 20% θα αποτελεί ίδια συμμετοχή, επομένως, οι τράπεζες θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν το υπόλοιπο περίπου 30%, δηλαδή 300 εκατ. ευρώ.

Από το παραπάνω παράδειγμα προκύπτει ότι η πίτα από τα συνολικά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης περιορίζεται για τις τράπεζες. Για το 2021, αναμένονται εκταμιεύσεις 1,5 δισ. από το Ταμείο. Από αυτά, τα δάνεια θα είναι 600 εκατ. ευρώ. Η πίτα λοιπόν μικραίνει και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα πρέπει να κερδίσουν μερίδια προσφέροντας ανταγωνιστικά επιτόκια. Αν για παράδειγμα, το κομμάτι που χρηματοδοτείται με 0,35% από το Ταμείο, το τμήμα του τραπεζικού δανεισμού δεν μπορεί να έχει κόστος όσο ένα επιχειρηματικό δάνειο με πχ 2%. Εκεί, ο ανταγωνισμός και η εναλλακτική της φθηνής άντλησης (ακόμα) κεφαλαίων από τις αγορές, θα το ρίξει ακόμα και στο 1% με 1,5%.

Βέβαια, η μάχη των μεριδίων είναι ζωτικής σημασίας, καθώς έτσι οι τράπεζες παίρνουν θέση σε έναν ανοδικό κύκλο που θα ενισχυθεί με τις επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και θα προκαλέσουν νέα ζήτηση για επιχειρηματικά δάνεια. Έχει υπολογιστεί ότι ο πολλαπλασιαστής αυτός μέχρι το 2026 μεταφράζεται σε νέα ζήτηση επιχειρηματικών δανείων 10 δισ. ευρώ.

Σε αυτήν, όμως, την πρώτη φάση, τα επενδυτικά σχέδια που πρόκειται να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης, που αντιστοιχούν σε δάνεια 10 δισ. ευρώ στην τριετία, αφορούν σε ήδη αποφασισμένες και προετοιμασμένες επιχειρηματικές κινήσεις. Δηλαδή, μια επιχείρηση, η οποία δεν έχει επενδυτικό σχέδιο ή σκοπό για επέκταση και δανεισμό, δεν πρόκειται να το κάνει μόνο και μόνο επειδή το 50% θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επομένως, η πελατεία είναι συγκεκριμένη.

Έτσι, η έμφαση το 2022 πρόκειται να δοθεί στη λιανική τραπεζική, όπου εκεί εντάσσονται και τα δάνεια προς μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, αλλά και τα δάνεια προς νοικοκυριά (στεγαστικά και καταναλωτικά). Στη λιανική τραπεζική το επιτοκιακό περιθώριο είναι αρκετά υψηλότερο, ενώ η ζήτηση, ειδικά για στεγαστικά και καταναλωτικά είναι μεγάλη. Όπως και η ζήτηση από μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, αλλά εκεί ο αριθμός των επιλέξιμων εταιρειών είναι μικρότερος.

Εξάλλου, είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δήλωσαν οι τράπεζες στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών για τα δάνεια του 2022, το 60% θα αφορά στη λιανική και το 40% σε επιχειρηματικά. Το συνολικό ποσό των νέων εκταμιεύσεων για το 2022 κυμαίνεται μεταξύ 8 και 10 δισ. ευρώ. Σε αυτά δεν λαμβάνονται υπόψη αναχρηματοδοτήσεις, factoring, κλπ.

Πηγή: Capital.gr