26/11/2021

Σημαντική βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας και χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από τραπεζικό σύστημα πανευρωπαϊκά εντοπίζει η τακτική έρευνα SAFE των Κομισιόν και ΕΚΤ για το πρώτο εξάμηνο και για την κρίσιμη περίοδο Απριλίου – Σεπτεμβρίου 2021, όταν δηλαδή άνοιξαν οι αγορές από τα lockdown.

Η βελτίωση αυτή παρατηρείται και στις ελληνικές επιχειρήσεις όλων των μεγεθών. Ειδικά για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η έρευνα καταγράφει σημαντική μείωση των αναγκών για τραπεζικό δανεισμό, σχεδόν κατά 50%, σε σχέση με το 2020. Αυτό οφείλεται κυρίως στα μέτρα στήριξης και στη χρηματοδότηση μέσω εγγυήσεων και επιδοτήσεων. Από την άλλη πλευρά, οριακή ήταν η πτώση για ανάγκη από γραμμές πίστωσης.

Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι ελληνικές μικρομεσαίες κατά την επανεκκίνηση της οικονομίας ήταν η έλλειψη προσωπικού (18%), με τη δυσκολία στη χρηματοδότηση να ακολουθεί με ποσοστό 16%. Σε ό,τι αφορά στο εργατικό κόστος, η Ελλάδα εμφανίζεται με τη μικρότερη μείωση, δηλαδή κατά 27% (περιλαμβανομένων των εργατικών εισφορών).

Αναλύοντας τη διαθέσιμη τραπεζική χρηματοδότηση, παρατηρείται οριακή βελτίωση μεταξύ 2020 και α΄ εξαμήνου 2021. Οι γραμμές πίστωσης παρέμειναν ανεπαρκείς σε σχέση με τις ανάγκες, αλλά σε λιγότερο βαθμό από ό,τι το 2020.

Έτσι, το χρηματοδοτικό κενό το 2021 μειώθηκε σχεδόν στο μισό, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Από τις απαντήσεις που έδωσε δείγμα ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην έρευνα, προκύπτει ότι η συνολική βελτίωση στη χρηματοδότηση οφείλεται κατά κύριο λόγο στην οριακή χαλάρωση των κριτηρίων από τις τράπεζες και ειδικά στις εξασφαλίσεις (εγγυήσεις).

Τραπεζικός δανεισμός

Όμως, την ίδια στιγμή παρατηρείται ότι:

Πρώτον, το ποσοστό απορρίψεων παραμένει από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, παρά τη μείωση από το 30% στο 21%.

Δεύτερον, η μείωση των απορρίψεων συνοδεύεται με μείωση των ποσών που εκταμιεύονται.

Τρίτον, διπλασιάστηκαν οι επιχειρήσεις που δήλωσαν ότι δεν θέλουν δάνειο καθώς έχουν επαρκή ρευστότητα (35%), ενώ σταθερά υψηλό (σχεδόν 25%) παραμένει το ποσοστό που δηλώνει ότι δεν πήρε τελικά το δάνειο λόγω υψηλού επιτοκίου. H επαρκής ρευστότητα είναι η βασική αιτία για τη μη υποβολή αίτησης για δανεισμό.

Από ξεχωριστή ανάλυση που δημοσίευσε η Κομισιόν προκύπτει ότι ο βασικότερος ανασταλτικός παράγοντας για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να πάρουν δάνειο είναι το υψηλό κόστος δανεισμού.

Στην κορυφή της αισιοδοξίας

Επιπλέον, τόσο στην ανάλυση της ΕΚΤ όσο και της Κομισιόν αναφέρεται ότι οι επιχειρήσεις που ρωτήθηκαν για το διάστημα Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2021, δηλαδή μετά το άνοιγμα της οικονομίας, τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκά, οι εκτιμήσεις για αισιόδοξες προοπτικές υπερτερούσαν. Μάλιστα, οι ελληνικές μικρομεσαίες παρουσιάζονται ως πιο αισιόδοξες για τον τζίρο τους την επόμενη τριετία, ενώ ακολουθούν εκείνες σε Κύπρο, Ρουμανία και Λιθουανία παρουσιάζονται ως οι πιο αισιόδοξες για τις προοπτικές. Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις προβλέπουν αύξηση του τζίρου τους τα επόμενα δύο με τρία χρόνια. Το 30% περιμένει άνοδο του τζίρου σε ετήσια βάση άνω του 20%, ενώ το 46% να κινείται ανοδικά, αλλά κάτω του 20% ετησίως. Το 15% περιμένει ότι οι πωλήσεις θα παραμείνουν στάσιμες και το υπόλοιπο ποσοστό αναμένει μείωση.

Στις ίδιες αναλύσεις επισημαίνεται ότι βασικοί λόγοι που βελτίωση την πρόσβαση των επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό ήταν αύξηση του τζίρου τους και της κερδοφορίας τους.

Προβλήματα

Σε ό,τι αφορά στα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο ίδιο διάστημα του 2021, αυτά είναι:

Έλλειψη κατάλληλου προσωπικού: 18%
Εύρεση πελατών: 11%
Κόστος παραγωγής και εργατικό κόστος: 13%
Θεσμικό πλαίσιο: 9%
Ανταγωνισμός 12%
Πρόσβαση στη χρηματοδότηση: 16%
Άλλο: 19%

Επιδοτήσεις

Αναφορικά με τις επιδοτήσεις και τα συγχρηματοδοτούμενα δάνεια, το 24% των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων δήλωσε ότι έκανε χρήση τους τελευταίους έξι μήνες, το 34% ότι δεν έλαβε κάποια επιδότηση ή συγχρηματοδότηση, ενώ οι υπόλοιπες δήλωσαν ότι δεν ήταν επιλέξιμες.

Πηγή: Capital.gr