Ποιες αλλαγές έρχονται στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό

Ανεβάζει ταχύτητες ο εξωδικαστικός μηχανισμός
3 Φεβρουαρίου, 2023
Στεγαστικά δάνεια: Άνοιξε το πρόγραμμα για επιδότηση επιτοκίου
3 Φεβρουαρίου, 2023
Δείτε τα όλα

Ποιες αλλαγές έρχονται στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό

03/02/2023

Σε μια σειρά από στοχευμένες βελτιώσεις στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού συμφώνησαν Υπουργείο Οικονομικών και πιστωτές σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τα ποσοστά εγκρισιμότητας των αυτόματων προτάσεων για ολιστική ρύθμιση των ιδιωτικών χρεών που προτείνει ο αλγόριθμος.

Πηγές με γνώση των διαδικασιών αποκαλύπτουν στο Capital.gr τις τέσσερις βασικές αλλαγές στις οποίες κατέληξαν οι εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ του Υπουργείου, των τραπεζών και των servicers και οι οποίες αναμένεται να ανακοινωθούν εντός των επόμενων ημερών.

Θυμίζεται ότι ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είχε επισημάνει πρόσφατα ότι “χρειάζονται βελτιώσεις και σκληρότερη δουλειά από τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, καθώς και από τις τράπεζες, ώστε να ωφεληθούν περισσότεροι πολίτες και να ρυθμίσουν επιτυχώς τις οφειλές τους”.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, το ποσοστό εγκρισιμότητας στους χρηματοοικονομικούς φορείς ανήλθε στο 69% τον Δεκέμβριο, από 50% προηγούμενο μήνα. Το αντίστοιχο ποσό για τους φορείς του Δημοσίου κυμαίνεται σε επίπεδα άνω του 95%.

Ποιες αλλαγές συμφωνήθηκαν

  1. Εξαιρούνται οι υφιστάμενες ρυθμίσεις. Σημαντικό “αγκάθι” του υφιστάμενου πλαισίου του Εξωδικαστικού Μηχανισμού είναι οι ρυθμισμένες οφειλές -κυρίως- προς τις τράπεζες. Μέσω του εξωδικαστικού, οι οφειλές αυτές θα έπρεπε να ρυθμιστούν εκ νέου, “κοκκινίζοντας” τα δάνεια στους ισολογισμούς των τραπεζών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι τράπεζες να απορρίπτουν την πρόταση του αλγορίθμου μπλοκάροντας έτσι τη συνολική ρύθμιση των οφειλών επιχειρήσεων ή ιδιωτών.
  2. Αίρεται ο περιορισμός του 90% των οφειλών στον ίδιο πιστωτή. Στην ισχύουσα μορφή του, ο νόμος αποκλείει από τον Εξωδικαστικό περιπτώσεις όπου το 90% των χρεών αφορούν τον ίδιο πιστωτή. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, “αν ο οφειλέτης χρωστάει σε πολλαπλούς πιστωτές (άνω του ενός) και το 90% του συνολικού χρέους του ανήκει μόνο σε έναν ιδιώτη θεσμικό πιστωτή  ή τα συνολικά του χρέη (προς όλους τους θεσμικούς πιστωτές) είναι μικρότερα από 10.000 ευρώ, θα πρέπει να ρυθμίσει τα χρέη του απευθείας με τους πιστωτές του”. 

Ο περιορισμός αυτός θα αρθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, ξεμπλοκάροντας έτσι σημαντικό αριθμό υποθέσεων, καθώς περισσότεροι δανειολήπτες θα είναι επιλέξιμοι για ένταξη στην εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών. Επίσης, αναμένεται να αρθεί και το πλαφόν του 10.000 ευρώ, ανοίγοντας τον δρόμο του Εξωδικαστικού και σε περιπτώσεις μικρότερων χρεών.

  1. Υποχρεωτική αιτιολόγηση της απόρριψης από τον πιστωτή. Προκειμένου να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στους πιστωτές να μην απορρίπτουν αβασάνιστα τις προτάσεις του αλγορίθμου, το ΥΠΟΙΚ εξέταζε δύο παρεμβάσεις: την υποχρεωτική αιτιολόγηση της απόρριψης και την υποχρεωτική διαμεσολάβηση πριν την άσκηση αναγκαστικών μέτρων εκτέλεσης. Το πρώτο μέτρο “πέρασε” στο τελευταίο στάδιο, με τους πιστωτές να εφιστούν την προσοχή τους στο ακριβές λεκτικό που θα συνοδεύει την απόρριψη. “Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην αιτιολόγηση” αναφέρουν πηγές του κλάδου. Παραδέχονται, πάντως, ότι η παρέμβαση αυτή θα ενισχύσει τη διαφάνεια του μηχανισμού ως προς τα ποσοστά απορρίψεων τα οποία, σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, παραμένουν υψηλά. Αντιθέτως, δεν προχώρησε η πρόταση για υποχρεωτική διαμεσολάβηση πριν την εκκίνηση των διαδικασιών πλειστηριασμού, προς μεγάλη ανακούφιση των πιστωτών που εκτιμούν ότι θα επέφερε μόνο καθυστερήσεις στη διαδικασία.
  2. Ακύρωση των εκκρεμών αιτήσεων μετά το τρίμηνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία Δεκεμβρίου, 34 χιλιάδες αιτήσεις που αντιστοιχούν σε οφειλές 19,5 δισ. ευρώ βρίσκονται σε στάδιο αρχικής υποβολής. Στο στάδιο αυτό, οι οφειλέτες δεν προστατεύονται από τις πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης και συχνά πρόκειται για οφειλέτες που έχουν εισέλθει διερευνητικά στην πλατφόρμα, χωρίς να έχουν συναινέσει σε άρση του τραπεζικού απορρήτου ώστε να αντληθούν τα στοιχεία του από τους πιστωτές και να προχωρήσει η διαδικασία. Προκειμένου να μην παραμένουν στο σύστημα χιλιάδες λιμνάζουσες αιτήσεις, έχει αποφασιστεί να διαγράφονται μετά την πάροδο του τριμήνου.

Τα οφέλη του Εξωδικαστικού

Σύμφωνα με πηγές των πιστωτών που συμμετέχουν στις συζητήσεις με το ΥΠΟΙΚ, ο εξωδικαστικός μηχανισμός έχει αποδεχθεί “ανέλπιστα επιτυχημένο” μέτρο ρύθμισης του ιδιωτικού χρέους. Πέραν του ότι προσφέρει στους “κόκκινους” οφειλέτες ένα εργαλείο για την ολιστική αντιμετώπιση των χρεών τους -τόσο προς ιδιώτες πιστωτές όσο και προς το Δημόσιο- συνιστά μια διαφανή και αποτελεσματική διαδικασία που ενσωματώνει τις δυνατότητες της τεχνολογίας με τη χρήση αλγορίθμου για τη διαμόρφωση μιας βέλτιστης και αντικειμενικής πρότασης ρύθμισης.

Εξίσου σημαντική παράμετρος που βοηθά να ξεπεραστεί το αγκάθι των διαφωνιών μεταξύ των πιστωτών, είναι ότι μέσα από τη διαδικασία του Εξωδικαστικού τράπεζες και servicers έχουν ευθυγραμμίσει σε μεγάλο βαθμό τις διαδικασίες τους, μιλώντας πλέον την “ίδια γλώσσα”. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται συναίνεση μέσα από μια τυποποιημένη διαδικασία που δεν αφήνει θολά σημεία και ερωτηματικά μεταξύ των πιστωτών.

Από την πλευρά των οφειλετών, το ποσοστό αποδοχής των ρυθμίσεων που προτείνει ο αλγόριθμος έχει αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες, σε 74% τον Δεκέμβριο από 56% τον Ιούλιο για τις πολυμερείς ρυθμίσεις. Υψηλόβαθμα στελέχη των servicers παραδέχονται τη σημασία που έχει η πλήρης και συνεχή ενημέρωση των οφειλετών για τα οφέλη του Εξωδικαστικού και διαβεβαιώνουν ότι “τρέχουν” διαρκώς καμπάνιες ενημέρωσης μέσω email και τηλεφωνικών κλήσεων ώστε να ενισχυθούν τα ποσοστά των οριστικών αιτήσεων και της αποδοχής των ρυθμίσεων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ, το επόμενο πεντάμηνο αναμένονται ρυθμίσεις χρεών ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Τον Φεβρουάριο μήνα αναμένεται να επιτευχθεί ο στόχος που είχε θέσει εξαρχής το υπουργείο για ρυθμίσεις ύψους 1 δισ. ευρώ. Στα τέλη του 2022, οριστικοποιήθηκαν ρυθμίσεις 510 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν σε αρχικές οφειλές 822 εκατ. ευρώ, ενώ αιτήσεις ύψους 344 εκατ. ευρώ βρίσκονταν στο τελικό στάδιο ρύθμισης. 

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ρυθμίσεις μέχρι σήμερα περιλαμβάνουν ποσοστό διαγραφής (κουρέματος) χρεών από 20% (για οφειλές προς το Δημόσιο) έως 40% (για τα επιχειρηματικά δάνεια), ενώ για τα στεγαστικά δάνεια το ποσοστό κουρέματος διαμορφώνεται στο 22% περίπου.

Πηγή: capital.gr