24/02/2023

Ηλεκτρονικά και με απόλυτη διαφάνεια θα πραγματοποιείται μέσω της ειδικής πλατφόρμας – που θα λειτουργήσει στα τέλη Απριλίου – η επικοινωνία μεταξύ “κόκκινου” οφειλέτη και πιστωτή με στόχο την εύρεση συναινετικής λύσης για τη ρύθμιση οφειλών, όπως προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών.

Όπως εξηγούν πηγές με γνώση των διαδικασιών, οι επικοινωνίες μεταξύ τραπεζών/servicers και οφειλετών θα αφήνουν πλέον ηλεκτρονικό ίχνος το οποίο θα είναι σε θέση να παρακολουθεί και, εάν κρίνει αναγκαίο να παρεμβαίνει, η Τράπεζα της Ελλάδος.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία υλοποιείται από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και τις τράπεζες, αναμένεται να ρίξει φως σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα: κατά πόσο οι πιστωτές προτείνουν στους οφειλέτες βιώσιμες ρυθμίσεις προτού καταφύγουν στο έσχατο μέτρο του πλειστηριασμού.

Η ειδική πλατφόρμα δεν αποτελεί νέα απόφαση του ΥΠΟΙΚ ή των εποπτικών αρχών. Ουσιαστικά πρόκειται για την εφαρμογή του νόμου υπ’ αριθ. 124 του 2021 που προβλέπει τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για την εφαρμογή του ισχύοντος Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών.

Η νομοθεσία, δηλαδή, έρχεται να επιβάλλει την ψηφιοποίηση της διαδικασίας που μέχρι και σήμερα διενεργείται με έγγραφα δικαιολογητικά ανάμεσα στον δανειολήπτη και την τράπεζα ή το fund με αμφίβολη αποτελεσματικότητα και διαφάνεια.

Αποτέλεσμα αυτού του γραφειοκρατικού και αδιαφανούς πλαισίου είναι μεγάλος αριθμός οφειλετών να επιρρίπτει ευθύνες τις τράπεζες και τους servicers για αναλγησία και εκπλειστηριασμό των υποθηκευμένων ακινήτων χωρίς να εξαντλούνται όλα περιθώρια συναινετικής λύσης που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας.

Θυμίζεται ότι, σύμφωνα με τον Κώδικα, ο πιστωτής είναι υποχρεωμένος να “επικοινωνεί με τον οφειλέτη, συνοφειλέτη και εγγυητή του, βάσει τυποποιημένης διαδικασίας, με σκοπό την παροχή μιας πρότασης που περιέχει συγκεκριμένη λύση (ή εναλλακτικές λύσεις) ρύθμισης οφειλών”.

Ωστόσο, αρκετοί οφειλέτες ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με τις τράπεζες ή τα funds προκειμένου να αποτρέψουν τον πλειστηριασμό, ότι δεν γίνονται δεκτές οι προτάσεις που υποβάλλουν στους πιστωτές για ρύθμιση των οφειλών τους με βάση την πραγματική οικονομική τους δυνατότητα ή ότι τα funds δεν προτείνουν “κούρεμα” οφειλής ενώ έχουν αγοράσει τις απαιτήσεις σε πολύ χαμηλό τίμημα από τις τράπεζες.

Οι ισχυρισμοί αυτοί έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την πλευρά των πιστωτών που διαβεβαιώνουν ότι βρίσκονται πάντοτε στη διάθεση των οφειλετών που αντιμετωπίζουν αντικειμενικές δυσκολίες αποπληρωμής του δανείου τους με στόχο την επίτευξη διμερούς συμφωνίας που θα οδηγήσει σε ρύθμιση της οφειλής.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η νέα πλατφόρμα έρχεται να εξασφαλίσει την αναγκαία διαφάνεια που δια του νόμου οφείλει να διέπει τις παραπάνω διαδικασίες – τις οποίες εποπτεύει η Τράπεζα της Ελλάδος. Για τον λόγο αυτό, έχει υπογραφεί ανάμεσα στην ΕΙΓΔΙΧ και την ΤτΕ μνημόνιο συνεργασίας αναφορικά με τη λειτουργία της πλατφόρμας.

Πώς θα λειτουργεί η πλατφόρμα

Για να υποβάλλει ένας “κόκκινος” οφειλέτης αίτημα ρύθμισης στην πλατφόρμα ή για να επεξεργαστεί το αίτημα του πιστωτή, θα πρέπει να συναινέσει στην άρση του φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου. 

Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα χρειάζεται να προσκομίσει δικαιολογητικά, καθώς όλα τα αναγκαία δεδομένα θα αντλούνται αυτόματα από την ΑΑΔΕ και το τραπεζικό σύστημα. Σημειώνεται δε ότι στην πλατφόρμα δεν θα αναρτώνται όλα τα στοιχεία της ρύθμισης, καθώς υπόκεινται στον νόμο περί προσωπικών δεδομένων (GDPR). Θα καταγράφονται, ωστόσο, οι προτάσεις και οι επικοινωνίες των δύο πλευρών, με τον οφειλέτη να αναφέρεται με το ΑΦΜ του.

Εφόσον, όμως, η Τράπεζα της Ελλάδος κρίνει ότι μια περίπτωση – οφειλέτη ή πιστωτή – χρίζει περαιτέρω διερεύνησης, θα μπορεί να ζητά αναλυτικά στοιχεία από τον πιστωτή προκειμένου να προβαίνει σε ποιοτική ανάλυση των εν λόγω δεδομένων.

Επιπλέον, μια πολύ σημαντική καινοτομία της πλατφόρμας είναι η κατηγοριοποίηση του οφειλέτη σε συνεργάσιμο ή μη συνεργάσιμο. Για να χαρακτηριστεί ένας οφειλέτης μη συνεργάσιμος – και δυνητικά στρατηγικός κακοπληρωτής – θα πρέπει να μην ανταποκρίνεται στις επικοινωνίες του πιστωτή, να μην συναινεί στην άρση του απορρήτου ή/και να μην προσκομίζει τα αναγκαία στοιχεία στα οποία θα βασιστεί η πρόταση ρύθμισης. 

Ο Κώδικας Δεοντολογίας αναφέρει ότι “προς αποφυγή μίας τέτοιας δυσάρεστης για τον οφειλέτη κατάστασης θα πρέπει να είναι συνεργάσιμος. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δίνονται στην τράπεζα όλες οι σχετικές πληροφορίες χωρίς αυτό να μεταφράζεται σε υποχρέωση αποδοχής σε καθετί που ζητεί η τράπεζα, αφού αρκετά θέματα αποτελούν σημείο διαπραγμάτευσης μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη”.

Πηγή: capital.gr