Βελτιώνονται οι όροι ρύθμισης για τους ευάλωτους δανειολήπτες

28/11/23

Δυνατότητα για «κούρεμα» έως και 67,50% μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού θα προβλέπει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, που μεταξύ άλλων βελτιώνει τους όρους ρύθμισης και διευρύνει το πλαίσιο προστασίας για τους ευάλωτους δανειολήπτες. Στόχος, σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη, «να κάνουμε το επόμενο βήμα στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης του ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους που εξακολουθεί να υφίσταται στην οικονομία, θέτοντας εμπόδια στην ακόμη πιο ισχυρή ανάπτυξη που μπορεί να πετύχει η χώρα».

Συγκεκριμένα, με υπουργική απόφαση η οποία θα εκδοθεί αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου που προσδιορίζεται για τον Νοέμβριο, θα αλλάξει ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής οφειλών και κατ’ επέκταση το ύψος της οφειλής που ρυθμίζεται μέσω του εξωδικαστικού για το σύνολο των οφειλετών που έχουν δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση. Ουσιαστικά καταργείται το ελάχιστο ποσό ανάκτησης του μη εξασφαλισμένου μέρους ενός δανείου που καλύπτεται από εμπράγματη ασφάλεια και στην υποθετική περίπτωση που ο οφειλέτης δεν έχει άλλα εισοδήματα, μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο κούρεμα σε ποσοστό έως και κατά 28% σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς. Καθιερώνεται σταθερό επιτόκιο 3% –από euribor + 2,5 μονάδες για οφειλές με εξασφάλιση και euribor + 3 μονάδες για οφειλές χωρίς εξασφάλιση– για τις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού με στόχο να προστατευθούν οι δανειολήπτες από τα αυξημένα επιτόκια, και εξομοιώνεται με το αντίστοιχο επιτόκιο για το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, που είναι ήδη 3% σταθερό. Επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό για τα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί εις βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.

Ειδικά για τους ευάλωτους δανειολήπτες προβλέπεται ότι η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους, όπως προκύπτει από τον αλγόριθμο του εξωδικαστικού, θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο). Ευάλωτοι ορίζονται οι οφειλέτες με εισόδημα έως 7.000 ευρώ, που προσαυξάνεται κατά 3.500 ευρώ για κάθε ανήλικο τέκνο, με ανώτατο όριο τις 21.000 ευρώ και αξία ακίνητης περιουσίας έως 120.000 ευρώ, προσαυξημένη κατά 15.000 ευρώ για κάθε παιδί, με ανώτατο όριο τις 180.000 ευρώ. Να σημειωθεί ότι μία στις δύο προτάσεις ρύθμισης του εξωδικαστικού που απορρίπτονται από τους servicers αφορά ευάλωτους οφειλέτες, οι οποίοι, όπως σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης, «με το νέο καθεστώς θα μπορέσουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να τις αποπληρώσουν σταδιακά διασώζοντας την κατοικία τους».

Σημαντικές αλλαγές προβλέπονται και ως προς τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης που θα αγοράζει τα ακίνητα των ευάλωτων νοικοκυριών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να μένουν σε αυτά έναντι ενοικίου. Προκειμένου να συγκεντρώσει το επενδυτικό ενδιαφέρον από funds που θα κληθούν να διαχειριστούν τα σπίτια των ευάλωτων νοικοκυριών, εξομοιώνεται η φορολόγηση του φορέα με το φορολογικό καθεστώς των ΑΕΕΑΠ, ενώ προβλέπεται ότι ο φορέας θα αποκτά τα ακίνητα με έκπτωση 30% επί της εμπορικής αξίας του ακινήτου ή της τιμής πρώτης προσφοράς. Την ίδια έκπτωση θα μπορεί να έχει και ο οφειλέτης κατά την άσκηση του δικαιώματος επαναγοράς, η οποία θα μπορεί να γίνει νωρίτερα της 12ετίας που προβλέπεται σήμερα, ενώ αίρεται η υποχρέωση του οφειλέτη να πληρώσει τα μισθώματα των 12 ετών σε περίπτωση που ασκήσει νωρίτερα το δικαίωμα επαναγοράς. Ο οφειλέτης υποχρεούται να παρέχει πρόσβαση στον φορέα προκειμένου να καταγράψει την πραγματική κατάσταση και την αξία του ακινήτου, και εάν διαπιστωθούν παραβάσεις που οδηγούν σε πλήρη αδυναμία νομιμοποίησης, ο φορέας θα απαλλάσσεται από την υποχρέωση αγοράς του ακινήτου.

Το νομοσχέδιο θα προβλέπει τη δυνατότητα των εταιρειών πιστώσεων να χορηγούν εκτός από καταναλωτικά και στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια. Στόχος είναι να αυξηθεί ο ανταγωνισμός στον τομέα των χορηγήσεων, προσφέροντας περισσότερες επιλογές σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, και να διευκολυνθούν η αναχρηματοδότηση και η αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων για τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα, τα οποία σήμερα αποκλείονται από το τραπεζικό σύστημα.

Υποχρεωτικό το IRIS στους επαγγελματίες

Την υποχρεωτική διασύνδεση του επαγγελματικού λογαριασμού των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολουμένων με το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS θα προβλέπει επίσης ειδική διάταξη που θα περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο. Ετσι όλα τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο, θα δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών, που επιτρέπει μεταφορές χρημάτων έως 500 ευρώ την ημέρα ανέξοδα, χωρίς δηλαδή προμήθεια. Αντίστοιχα το σύστημα των άμεσων πληρωμών επεκτείνεται και στις επιχειρήσεις στις οποίες είναι σήμερα υποχρεωτική η αποδοχή πληρωμών με κάρτες. Η υποχρέωση θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2024, προκειμένου στο μεσοδιάστημα να αναπτυχθεί η κατάλληλη υποδομή.

ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ