27/08/2018_x000D_
_x000D_
Η ΑΑΔΕ έκανε αποδεκτή την υπ’ αριθμόν 147/2018 γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΝΣΚ – Ποιες οι συνέπειες_x000D_
_x000D_
Ανατροπές στη νομοθεσία για την παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου να ελέγχει υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και να καταλογίζει επιπλέον φόρους και πρόστιμα φέρνει μια νέα εγκύκλιος του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή._x000D_
_x000D_
Με την εγκύκλιο αυτή, ο κ. Πιτσιλής γνωστοποιεί σε όλες τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες (Ελεγκτικά Κέντρα, ΥΕΔΔΕ και ΔΟΥ) ότι έκανε αποδεκτή την υπ’ αριθμόν 147/2018 γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σύμφωνα με την οποία η εξαιρετική δεκαπενταετής προθεσμία παραγραφής για τον καταλογισμό φόρου τυγχάνει εφαρμογής μόνο στην περίπτωση της μη υποβολής δήλωσης φόρου εισοδήματος ή απόδοσης παρακρατούμενων φόρων, ενώ επί εκπροθέσμου υποβολής ισχύει ο κανόνας της πενταετούς παραγραφής με την παρέκτασή της κατά τρία (3) έτη στην περίπτωση που η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί κατά το τελευταίο έτος της προθεσμίας αυτής._x000D_
_x000D_
Η αποδοχή της παραπάνω γνωμοδότησης από τον διοικητή της ΑΑΔΕ θα έχει στο εξής τις ακόλουθες συνέπειες:_x000D_
_x000D_
α) Σε κάθε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος εντός των πρώτων τεσσάρων ετών της κανονικής πενταετούς προθεσμίας παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για τη διενέργεια ελέγχου και τον καταλογισμό φόρου, η προθεσμία παραγραφής θα παραμένει πενταετής. Δηλαδή, στην περίπτωση αυτή, η παράβαση της υποβολής εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης δεν θα εξομοιώνεται με μη υποβολή δήλωσης και η προθεσμία παραγραφής δεν θα είναι πλέον δεκαπενταετής, όπως γινόταν μέχρι πρότινος, αλλά πενταετής._x000D_
_x000D_
β) Σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος εντός του πέμπτου έτους της πενταετούς προθεσμίας παραγραφής, η προθεσμία αυτή θα παρατείνεται για άλλα τρία έτη και θα γίνεται ουσιαστικά οκταετής, αντί δεκαπενταετής που γινόταν μέχρι πρότινος._x000D_
_x000D_
γ) Μόνο εφόσον υποβάλλεται εκπρόθεσμη αρχική δήλωση μετά την παρέλευση της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής, η παράβαση θα εξομοιώνεται με μη υποβολή δήλωσης και η προθεσμία παραγραφής θα γίνεται δεκαπενταετής._x000D_
_x000D_
6 διαφορετικές περίοδοι παραγραφής_x000D_
Μετά την αποδοχή της υπ’ αριθμόν 147/2018 γνωμοδότησης της Ολομέλειας του ΝΣΚ από τον διοικητή της ΑΑΔΕ, η νομοθεσία για τη φορολογία εισοδήματος προβλέπει πλέον έξι διαφορετικές περιόδους παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για διενέργεια ελέγχου και καταλογισμό φόρων και προστίμων. Συγκεκριμένα, οι κανόνες που ισχύουν πλέον όσον αφορά την παραγραφή των υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος είναι οι εξής:_x000D_
_x000D_
1 Η κανονική περίοδος παραγραφής είναι πενταετής. Η πενταετία αρχίζει να μετράει αμέσως μετά το τέλος του έτους εντός του οποίου πρέπει να υποβληθεί η σχετική φορολογική δήλωση. Π.χ. η προθεσμία παραγραφής υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος του έτους 2012 λήγει στις 31-12-2018, δηλαδή 5 έτη ακριβώς μετά την 31η-12-2013._x000D_
_x000D_
2 Στις περιπτώσεις που οι φοροελεγκτικές αρχές εντοπίζουν, μετά τη λήξη της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής, στοιχεία τα οποία θεωρούνται «συμπληρωματικά» και αποδεικνύουν ότι οι υποβληθείσες δηλώσεις ήταν ανακριβείς και ότι το πραγματικό ύψος του φόρου εισοδήματος που έπρεπε να πληρώσει ο φορολογούμενος είναι μεγαλύτερο, τότε η περίοδος παραγραφής παρατείνεται για 5 ακόμη έτη και γίνεται δεκαετής._x000D_
_x000D_
3 Στις περιπτώσεις που οι φοροελεγκτικές αρχές διαπιστώνουν ότι για κάποιο έτος δεν υποβλήθηκε δήλωση φορολογίας εισοδήματος, η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για έλεγχο του συγκεκριμένου έτους γίνεται δεκαπενταετής, παρατείνεται δηλαδή κατά 10 επιπλέον χρόνια μετά τη λήξη της κανονικής (πενταετούς) προθεσμίας παραγραφής._x000D_
_x000D_
4 Εάν υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος εντός της κανονικής πενταετούς περιόδου παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για έλεγχο, η προθεσμία παραγραφής δεν παρατείνεται πλέον αλλά παραμένει πενταετής._x000D_
_x000D_
5 Εάν η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί το τελευταίο έτος της πενταετούς περιόδου παραγραφής, τότε η προθεσμία παραγραφής παρατείνεται για τρία ακόμη έτη, γίνεται δηλαδή, στην ουσία, οκταετής._x000D_
_x000D_
6 Τέλος, για τις χρήσεις των ετών 2012 και μετά προβλέπεται εικοσαετής περίοδος παραγραφής, σε περίπτωση διαπίστωσης φοροδιαφυγής._x000D_
_x000D_
Σε κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις προθεσμιών παραγραφής μπορεί να δοθεί παράταση επιπλέον ενός έτους, εφόσον το τελευταίο έτος της περιόδου παραγραφής εντοπιστούν νέα «συμπληρωματικά στοιχεία», από τα οποία προκύπτει ακόμη μεγαλύτερη φορολογητέα ύλη και συνακόλουθα υποχρέωση για πληρωμή επιπλέον φόρου._x000D_
_x000D_
Ταύτιση και αντίθεση γνωμοδοτήσεων_x000D_
Σημειώνεται ότι η υπ’ αριθμόν 147/2018 γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΝΣΚ, την οποία αποδέχθηκε ο διοικητής της ΑΑΔΕ συμπίπτει απόλυτα με προηγούμενη γνωμοδότηση που είχε εκδώσει το Β’ Τμήμα του ΝΣΚ και με την οποία είχε κριθεί ότι η υποβολή αρχικής εκπρόθεσμης δήλωσης δεν ισοδυναμεί με τη μη υποβολή δήλωσης, οπότε η περίοδος παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για την επιβολή φόρου δεν είναι 15ετής στην περίπτωση αυτή αλλά κατά κανόνα 5ετής, δυνάμενη να παραταθεί κατά επιπλέον 3 χρόνια μόνο εφόσον η εκπρόθεσμη δήλωση υποβάλλεται το τελευταίο έτος της πενταετίας._x000D_
_x000D_
Η εν λόγω γνωμοδότηση -υπ’ αριθμόν 111/2018- ερχόταν σε αντίθεση με προηγούμενη του Β’ Τμήματος, η οποία είχε εκδοθεί το 2006 (υπ’ αριθμόν 173/2006) και είχε γίνει αποδεκτή από την τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση εκείνη, η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης εξισώνεται με τη μη υποβολή δήλωσης, με αποτέλεσμα το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου να παραγράφεται μετά την πάροδο 15 ετών και στην περίπτωση αυτή._x000D_
_x000D_
Δεδομένης, πλέον, της ύπαρξης δύο αντίθετων γνωμοδοτήσεων, το ζήτημα παραπέμφθηκε για οριστική γνωμοδότηση στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, η οποία έκανε δεκτή τη δεύτερη γνωμοδότηση και εντέλει η προθεσμία παραγραφής των υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος για τις οποίες έχουν υποβληθεί εκπρόθεσμες δηλώσεις μειώνεται από τα 15 στα 5 έτη, εφόσον βεβαίως η τελική γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΝΣΚ γίνει αποδεκτή από τον διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή._x000D_
_x000D_
Τι ακριβώς αναφέρει η εγκύκλιος_x000D_
Με την εγκύκλιο του κ. Πιτσιλή με την οποία γνωστοποιείται η αποδοχή της υπ’ αριθμόν 147/2018 γνωμοδότησης της Ολομέλειας του ΝΣΚ δίδεται αναλυτική ερμηνεία στα όσα προβλέπει η συγκεκριμένη γνωμοδότηση και παρέχονται ταυτόχρονα οδηγίες για την εφαρμογή της στην πράξη._x000D_
_x000D_
Αναλυτικά, στην ερμηνευτική αυτή εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ (υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1165/2018) αναφέρονται τα εξής:_x000D_
_x000D_
«Σας διαβιβάζουμε συνημμένα την υπ’ αριθμ. ΝΣΚ 147/2018 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. (Α’ Ολομέλειας Διακοπών), που έγινε αποδεκτή από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, σύμφωνα με την οποία η εξαιρετική δεκαπενταετής προθεσμία παραγραφής για τον καταλογισμό φόρου τυγχάνει εφαρμογής μόνο στην περίπτωση της μη υποβολής δήλωσης φόρου εισοδήματος ή απόδοσης παρακρατούμενων φόρων, ενώ επί εκπροθέσμου υποβολής ισχύει ο κανόνας της 5ετούς παραγραφής της παραγράφου 1 του άρθρου 84 του ν. 2238/1994, με την παρέκτασή της κατά τρία (3) έτη στην περίπτωση που η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί κατά το τελευταίο έτος της προθεσμίας αυτής._x000D_
_x000D_
Περαιτέρω, σύμφωνα με το σκεπτικό της παρ. 21 της γνωμοδότησης αυτής, η διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παρ. 5 του ν. 2238/1994, δηλαδή η παρέκταση του χρόνου παραγραφής κατά τρία έτη, ρυθμίζει την περίπτωση που οι δηλώσεις του πρώτου εδαφίου υποβάλλονται κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους πριν από την ημερομηνία λήξης του χρόνου παραγραφής. Κατά συνέπεια η διάταξη αυτή αφορά στην περίπτωση που η σχετική δήλωση υποβάλλεται κατά το τελευταίο έτος της πενταετούς παραγραφής, και όχι της δεκαπενταετούς παραγραφής, που εφαρμόζεται επί μη υποβολής των σχετικών δηλώσεων._x000D_
_x000D_
Τέλος, με βάση το σκεπτικό της παρ. 23 της ίδιας γνωμοδότησης, κρίθηκε αυτονόητο ότι τυχόν υποβολή δήλωσης μετά την πάροδο της πενταετούς προθεσμίας από το τέλος του έτους, μέσα στο οποίο λήγει η προθεσμία για την επίδοση της δήλωσης, δεν αναιρεί την αρξάμενη δεκαπενταετή παραγραφή, ελλείψει σχετικής νομοθετικής ρύθμισης._x000D_
_x000D_
Κατά συνέπεια, σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης φόρου εισοδήματος εντός της πενταετίας από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο λήγει η προθεσμία για τη επίδοση της δήλωσης, ισχύει ο κανόνας της πενταετούς παραγραφής (παρ.1 αρθρ.84 του ν.2238/1994). Η προθεσμία αυτή παρεκτείνεται κατά τρία (3) έτη στην περίπτωση που η εκπρόθεσμη δήλωση υποβληθεί κατά το τελευταίο έτος της προθεσμίας αυτής (τελ.εδ. της παρ.5 του άρθρου 84 του ν.2238/1994)._x000D_
_x000D_
Τέλος, η εξαιρετική δεκαπενταετής προθεσμία παραγραφής για τον καταλογισμό φόρου τυγχάνει εφαρμογής:_x000D_
_x000D_
α) στην περίπτωση μη υποβολής δήλωσης φόρου εισοδήματος ή απόδοσης παρακρατούμενων φόρων (εδ.1 της παρ.5 του άρθρου 84 του ν.2238/1994) ή_x000D_
_x000D_
β) σε περίπτωση υποβολής δήλωσης μετά την πάροδο της πενταετούς προθεσμίας από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο λήγει η προθεσμία για την επίδοση της δήλωσης»._x000D_
_x000D_
Πηγή: Ναυτεμπορική[:]