10/09/2021

Με τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία να πλησιάζουν τα 110 δισ. ευρώ η Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά σε ένα ξεκαθάρισμα των οφειλών αυτών. Στόχος είναι να υπάρξει σαφή εικόνα και διαφορετική διαχείριση των χρεών που μπορούν να εισπραχτούν και εκείνων που πρέπει να διαγραφούν οριστικά. 

Ο υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών γνωρίζουν πολύ καλά ότι το πραγματικό ληξιπρόθεσμο χρέος, αυτό δηλαδή που μπορεί να εισπραχθεί βρίσκεται χαμηλότερα, στα 85 δισ. ευρώ. Ένα ποσό της τάξης των 25 δισ. ευρώ σέρνεται εδώ και χρόνια στις λίστες των ληξιπροθέσμων οφειλών παρά το γεγονός ότι δεν πρόκειται να εισπραχθεί ποτέ! Μια μάτια στις δημοσιοποιημένες λίστες της δείχνει ότι παραμένουν ενεργά ληξιπρόθεσμα χρέη από εταιρείες που έχουν φαλιρίσει εδώ και… δεκαετίες! Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ακρόπολις Χρηματιστηριακή που οφείλει 10,469 δισεκατομμύρια ευρώ (!) στο Δημόσιο ενώ στις ίδιες λίστες φιγουράρουν τα σούπερ-μάρκετ Ατλάντικ, η Sprider Stores, η Ασπίς Πρόνοια, η Θεμελιοδομή, το Μινιόν, η Πειραϊκή-Πατραϊκή, καθώς και η Ολυμπιακή Αεροπορία Υπηρεσίες, η οποία χρωστάει 1,844 δισ. ευρώ στην εφορία και 1,565 δισ. ευρώ στον ΕΦΚΑ!

Έτσι, λοιπόν, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Εσόδων καθορίζει εκ νέου τη διαδικασία με την οποία τα χρέη θα θεωρούνται “ανεπίδεκτα είσπραξης”. Σε αυτές τις περιπτώσεις το Δημόσιο διατηρεί ακέραιο το δικαίωμά του για την είσπραξη της οφειλής ή συμψηφισμού της και μετά την καταχώρισή της στα ειδικά βιβλία των ανεπίδεκτων είσπραξης, ενώ οφειλή που έχει καταχωρηθεί ως ανεπίδεκτη είσπραξης επαναχαρακτηρίζεται ως εισπράξιμη εάν διαπιστωθεί ότι υπάρχει δυνατότητα μερικής ή ολικής ικανοποίησής της είτε από τον οφειλέτη είτε από συνυπόχρεο πρόσωπο. 

Σύμφωνα, λοιπόν, με νεότερη εγκύκλιο της ΑΑΔΕ για να χαρακτηριστεί ένα χρέος ως ανεπίδεκτο είσπραξης θα πρέπει συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α. Έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες με βάση τα εκάστοτε πρόσφορα διαθέσιμα ηλεκτρονικά μέσα της φορολογικής διοίκησης και δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνυπόχρεων ή απαιτήσεων αυτών έναντι τρίτων. 

β. Έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης, ή δεν είναι δυνατή η υποβολή της.

γ. Έχει πραγματοποιηθεί έλεγχος από ειδικά οριζόμενο ελεγκτή της αρμόδιας φορολογικής ή τελωνειακής αρχής, ο οποίος πιστοποιεί, με βάση ειδικά αιτιολογημένη έκθεση ελέγχου, ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις των προηγούμενων περιπτώσεων και ότι είναι αντικειμενικά αδύνατη η είσπραξη των οφειλών. 

Καταχωρούνται αλλά δεν σβήνονται 

Με απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων οι πράξεις του χαρακτηρισμού των επιδεκτικών ή ανεπίδεκτων είσπραξης καταχωρούνται σε ειδικά βιβλία ανεπίδεκτων εφόσον πρόκειται για οφειλές άνω του 1,5 δισ. ευρώ, οι πράξεις αυτές κοινοποιούνται στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου που είναι αρμόδια για τον έλεγχο των δημόσιων εσόδων, από την οποία και ελέγχονται. Αν κρίνεται αναγκαίο, έλεγχος μπορεί να διενεργηθεί και στις πράξεις της παρούσας που αφορούν συνολική βασική οφειλή κατώτερη του ως άνω ποσού.

Περιορισμοί για τον οφειλέτη 

Από την καταχώριση της οφειλής στα βιβλία των ανεπίδεκτων είσπραξης και για χρονικό διάστημα 10 ετών από τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο έγινε η καταχώριση: 

α) αναστέλλεται αυτοδικαίως η παραγραφή της, 

β) δεν χορηγείται στον οφειλέτη και στα συνυπόχρεα πρόσωπα αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας για οποιαδήποτε αιτία ούτε άλλο νομίμως προβλεπόμενο πιστοποιητικό για μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εκτός εάν πρόκειται για είσπραξη χρημάτων που θα διατεθούν για την ικανοποίηση του Δημοσίου ή για εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, το προϊόν των οποίων θα διατεθεί για τον ίδιο σκοπό,

γ) δεσμεύονται στο σύνολό τους οι τραπεζικοί και επενδυτικοί λογαριασμοί και το περιεχόμενο των θυρίδων σε τράπεζες ή άλλα πιστωτικά ιδρύματα των παραπάνω προσώπων. 

Αναγκαστικά μέτρα είσπραξης

Το Δημόσιο διατηρεί ακέραιο το δικαίωμά του για την είσπραξη της οφειλής ή συμψηφισμό και μετά την καταχώρισή της στα ειδικά βιβλία των ανεπίδεκτων είσπραξης.

Οφειλή που έχει καταχωρισθεί ως ανεπίδεκτη είσπραξης επαναχαρακτηρίζεται ως εισπράξιμη, εάν πριν από την παραγραφή της διαπιστωθεί ότι υπάρχει δυνατότητα μερικής ή ολικής ικανοποίησής της είτε από τον οφειλέτη είτε από συνυπόχρεο πρόσωπο. Ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, καθώς και συμβεβαιωμένες οφειλές προς τρίτους που έχουν χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτες είσπραξης, δύνανται να κριθούν διαγραπτέες και να διαγραφούν και πριν από την παρέλευση της προθεσμίας εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:

α. Έχουν ολοκληρωθεί οι προβλεπόμενες ενέργειες για τον χαρακτηρισμό τους ως ανεπίδεκτων είσπραξης.

β. Έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές ενέργειες για την ανταλλαγή των πληροφοριών και των διαδικασιών αναγκαστικής είσπραξης για τα κράτη με τα οποία υφίστανται αντίστοιχες συμφωνίες και σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον με τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

γ. Έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες στην αλλοδαπή κατόπιν αξιοποίησης πληροφοριών και δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη ή απαιτήσεων αυτού έναντι τρίτων.

δ. Έχει ολοκληρωθεί η ποινική διαδικασία σε βάρος των οφειλετών εφόσον προβλέπεται, με την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης. 

Οριστική διαγραφή οφειλής

Ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, καθώς και συμβεβαιωμένες οφειλές προς τρίτους που δεν έχουν χαρακτηριστεί ανεπίδεκτες είσπραξης μπορούν να διαγραφούν, εφόσον εμπίπτουν αποκλειστικά και μόνο στις ακόλουθες κατηγορίες οφειλών:

α. οφειλές αποβιωσάντων που δεν καταλείπουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο και των οποίων οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την επαχθείσα κληρονομιά,

β. οφειλές ανά φορολογούμενο μικρότερες του ποσού του εκάστοτε ελάχιστου ποσού φόρου από την καταβολή του οποίου απαλλάσσεται ο φορολογούμενος.

Η διαγραφή των απαιτήσεων και η καταχώρισή τους σε ειδικά βιβλία διαγραφών γίνονται με απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, σύμφωνα με τις διατάξεις που τη διέπουν. Οι πράξεις αυτές κοινοποιούνται στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που είναι αρμόδια για τον έλεγχο των δημόσιων εσόδων από την οποία και ελέγχονται.

Πηγή: Capital.gr