ΕΣΠΑ 2021-27: Πού θα διατεθούν τα 26,18 δισ. ευρώ

Μέσα Νοεμβρίου οι αιτήσεις για το νέο «Εξοικονομώ»
29 Οκτωβρίου, 2021
Η ακτινογραφία του νέου αναπτυξιακού νόμου
5 Νοεμβρίου, 2021
Δείτε τα όλα

ΕΣΠΑ 2021-27: Πού θα διατεθούν τα 26,18 δισ. ευρώ

29/10/2021

Στο τέλος του έτους ή το αργότερο στις αρχές του 2022 τοποθετεί την ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 ο αρμόδιος υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης. Σε συνέντευξή του ο κ. Τσακίρης αποκαλύπτει ότι έχει ήδη αρχίσει η αποστολή για έγκριση των Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων στις αρμόδιες υπηρεσίες της Κομισιόν, με προεξάρχον το ΕΠΑνΕΚ, που αποτελεί το κατ’ εξοχήν πρόγραμμα ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας. Ο ίδιος αναφέρεται στις προτεραιότητες στις οποίες θα διατεθούν τα 26,18 δισ. ευρώ της νέας προγραμματικής περιόδου, προαναγγέλλει τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και δηλώνει ότι θα υπάρξουν και άλλες παρεμβάσεις για την απλοποίηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης επενδυτικών σχεδίων στο ΕΣΠΑ.

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η αποστολή των Τομεακών και Επιχειρησιακών Προγραμμάτων; 

Στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες έγκρισης όχι μόνο του κεντρικού σχεδίου του ΕΣΠΑ, αλλά και των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων. Ήδη έχουν αρχίσει να αποστέλλονται στην επιτροπή τα κυριότερα τομεακά προγράμματα, όπως, για παράδειγμα, το γνωστό σε όλους μας ΕΠΑνΕΚ, που πλέον όμως ονομάζεται Ανταγωνιστικότητα. Είναι πολύ σημαντικό βήμα η έγκριση των τομεακών προγραμμάτων από την Επιτροπή ώστε να υπάρξει γρήγορη ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ ύψους 26,18 δισ. ευρώ και να γεφυρωθούν οι δύο προγραμματικές περίοδοι 2014-2020 και 2021-2027, ώστε να μην υπάρξει χρηματοδοτικό κενό στην αγορά και να ενεργοποιηθεί η επενδυτική δυναμική.

Πότε θα πρέπει να αναμένονται οι πρώτες προσκλήσεις προγραμμάτων από το νέο ΕΣΠΑ; Ποιες θα είναι αυτές;

Στόχος είναι οι πρώτες προσκλήσεις να αρχίσουν να δημοσιεύονται τέλη του έτους ή το αργότερο στις αρχές του επομένου. Οι δράσεις θα είναι εμβληματικές και θα εστιάζουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην πράσινη μετάβαση των επιχειρήσεων. Δεν θα είναι κλαδικές, δηλαδή ανά κλάδο επιχειρήσεων, αλλά θεματικές έτσι ώστε όλες οι ΜμΕ που θέλουν αυτού του είδους τις επενδύσεις, να μπορούν να ενταχθούν.

Ποιες παρεμβάσεις θα έχουν προτεραιότητα στη νέα προγραμματική περίοδο;

Όλες οι παρεμβάσεις έχουν προτεραιότητα, άλλωστε η αρχιτεκτονική του προγράμματος έχει πολύ συγκεκριμένους στόχους. Ο πρώτος στόχος, που έχει ως τίτλο ”Μια Εξυπνότερη Ευρώπη”, σχετίζεται με την προώθηση του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού. Ο δεύτερος, ”Μια πιο Πράσινη Ευρώπη”, αφορά την προώθηση της καθαρής και δίκαιης ενεργειακής μετάβασης, των πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων. O τρίτος, με τίτλο ”Μια πιο Διασυνδεδεμένη Ευρώπη”, αφορά την ανάπτυξη προσβάσιμων, υψηλής ποιότητας, πολυτροπικών, έξυπνων και βιώσιμων υποδομών και συστημάτων μεταφορών. Ο τέταρτος λέγεται ”Μια πιο Κοινωνική Ευρώπη” και εστιάζει στο ανθρώπινο δυναμικό και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες και αγαθά. Ο πρώτος ειδικός στόχος, που ονομάζεται ”Δίκαιη Μετάβαση”, αφορά στοχευμένες δράσεις για την απεξάρτηση από τον λιγνίτη στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, τη Μεγαλόπολη και τα νησιά. Ο πέμπτος στόχος, με τίτλο ”Μια Ευρώπη πιο κοντά στους Πολίτες της”, αφορά την προώθηση βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης, μέσω της στήριξης τοπικών πρωτοβουλιών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο νέο ΕΣΠΑ, τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) θα διαχειριστούν περισσότερα κονδύλια σε σχέση με το τρέχον ΕΣΠΑ. Συγκεκριμένα, οι πόροι που αναλογούν στα ΠΕΠ ανέρχονται στα 8,1 δισ. ευρώ, έναντι 5,9 δισ. ευρώ του υφιστάμενου προγράμματος».

Διαχρονικός στόχος είναι η μέσω του ΕΣΠΑ χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Κατά κύριο λόγο, το βασικό εργαλείο είναι το ΕΠΑνΕΚ. Ωστόσο, για τη νέα προγραμματική περίοδο, το ΕΠΑνΕΚ έχει μειωμένους πόρους, 3,9 δισ. ευρώ έναντι 4,7 δισ., ευρώ του προηγούμενου. Υπάρχει περίπτωση να μεταφερθούν σε αυτό κονδύλια από άλλα προγράμματα;

Στόχος του νέου ΕΠΑνΕΚ που πλέον ονομάζεται “Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα Καινοτομία” είναι οι προσκλήσεις που θα δημοσιευθούν -πέρα από την ουσιαστική χρηματοδότηση των μικρομεσαίων- να φέρουν αποτελέσματα σε επίπεδο παραγωγικών επενδύσεων με ταυτόχρονη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης. Δηλαδή, το νέο πρόγραμμα έχει ουσιαστικά αναπτυξιακό χαρακτήρα. Το πρόγραμμα ”Ανταγωνιστικότητα 2021-2027”° με προϋπολογισμό 3,885 δισ. ευρώ αποτελεί ολοκληρωμένη παρέμβαση που θα υποστηρίξει τους παραγωγικούς, ανταγωνιστικούς και εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας στη μετάβασή τους σε ένα αναπτυξιακό πρότυπο που καθοδηγείται από την Οικονομία της Γνώσης. Το πρόγραμμα είναι το εργαλείο υλοποίησης της στρατηγικής της Έξυπνης Εξειδίκευσης που συνδέει την έρευνα και την καινοτομία με την επιχειρηματικότητα. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, στόχος του Προγράμματος είναι η μετατροπή των ελληνικών επιχειρήσεων σε εξωστρεφείς. H ανασύνταξή τους είναι σημαντική ως μοχλού ανάπτυξης της οικονομίας.

Υπάρχει σχεδιασμός – για το επόμενο διάστημα – νέων χρηματοδοτικών εργαλείων;

Τα χρηματοδοτικά προϊόντα με τα οποία θα “προμηθεύσει” η ΕΑΤ την αγορά τους επόμενους μήνες θα είναι έξυπνα και στοχευμένα. Πριν από λίγες ημέρες βγήκε σε συνεργασία με το ΤΜΕΔΕ ένα εγγυοδοτικό πρόγραμμα για μηχανικούς. Θα ακολουθήσει ένα ακόμα στοχευμένο πρόγραμμα χρηματοδότησης οπτικοακουστικών μέσων. Πρόσφατο είναι και το πρόγραμμα χρηματοδότησης μικρών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται μόνο στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Η ΕΑΤ όμως θα προχωρήσει και σε ένα μεγάλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα περίπου 2 δισ. ευρώ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Για το τελευταίο τρίμηνο του 2021 σε επεξεργασία είναι και ένα εγγυοδοτικό για τον πρωτογενή τομέα και χρηματοδοτικό εργαλείο για νησιωτική επιχειρηματικότητα, καθώς και ένα mezzanine χρηματοδοτικό προϊόν το οποίο θα λειτουργεί ως δανειακό χρηματοδοτικό εργαλείο. Επίσης αρκετά σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία σχεδιάζονται στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων και αφορούν επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου (private equity, venture capital) ειδικά για καινοτόμες και τεχνολογικές εταιρείες».

Το 2023 λήγει η προγραμματική περίοδος 2014-2020. Υπάρχει κίνδυνος μη αξιοποίησης του συνόλου των κοινοτικών πόρων που αντιστοιχούν στη χώρα μας;

 Οι υψηλοί ρυθμοί απορρόφησης αντικατοπτρίζονται και στα αυξημένα αιτήματα πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αθροιστικά, μέχρι τον Ιούλιο του 2021, έχουν υποβληθεί αιτήματα πληρωμών συνολικού ύψους 11,8 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα είναι σήμερα στην 3η θέση απορρόφησης πόρων ανάμεσα στα 28 κράτη – μέλη της Ε.Ε., με βάση τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ειδικότερα, στην απορρόφηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ-ERDF) και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ-ESF) κατατάσσεται στη 2η θέση».  

Πηγή: Ναυτεμπορική